Willa Basnera w Sopocie


Willa Basnera w Sopocie to jedna z trzech najbardziej rozpoznawalnych rezydencji, które znajdują się nad brzegiem morza, w malowniczej lokalizacji przy ul. Chrobrego 48, na rogu al. Wojska Polskiego, potocznie zwanej przez mieszkańców al. Prominentów. Nieruchomość ta była własnością zamożnego kupca zbożowego, kolekcjonera dzieł sztuki oraz handlarza nieruchomościami, Friedricha Basnera (1869–1936). Willa jest także znana pod innymi nazwami, takimi jak Dom Basnera, Sopocki Malbork oraz Willa Cadena.

Architekt Adolf Bielefeldt, który zaprojektował budynek, inspirował się architekturą Pałacu Wielkiego Mistrza na zamku malborskim. Realizacja willi miała miejsce w latach 1909–1910 przy ówczesnej Wäldchenstrasse 48, gdzie parter budynku został przeznaczony na cele wystawiennicze. Rezydencja mieściła w swoich wnętrzach najbogatsze prywatne zbiory, które w 1925 roku obejmowały łącznie kilka tysięcy eksponatów, będących jednymi z najcenniejszych na wschód od Berlina. Kolekcja ta składała się w znacznej mierze z dzieł rzemiosła artystycznego, w tym mebli, wyrobów złotniczych, fajansów oraz obrazów malarzy włoskich, flamandzkich i niemieckich, w dużej mierze pochodzących z Gdańska.

Zbiory te były dostępne dla zwiedzających, jednak światowy kryzys gospodarczy, trwający od 1927 do 1935 roku, zmusił właścicieli do sukcesywnej ich wysprzedaży. Jednym z nabywców była Muzeum Miejskie w Gdańsku (Stadtmuseum Danzig). W roku 1933, po śmierci Basnera, który zmarł wskutek przeziębienia po morskiej kąpieli, nowym właścicielem rezydencji został Gerhard von Grass (1891–1975). W okresie jego posiadania willa służyła jako pensjonat.

Po zakończeniu II wojny światowej, budynek zyskiwał nowe funkcje; stał się rządową rezydencją wypoczynkową, siedzibą gdańskiej rozgłośni Polskiego Radia, przedszkolem nr 1 w latach 1951-1994, prywatną rezydencją Lucjana Myrty (1994-1998) oraz siedzibą firmy „Cadena” (od 1998 roku). Obecnie funkcję tę sprawuje SMT Shipmanagement and Transport Gdynia Ltd Sp. z o.o. od 2011 roku.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 24.02.2014 r.]
  2. Małgorzata Buchholz-Todoroska: Dom Friedricha Basnera, [w:] Architektura willi i rezydencji sopockich, projektanci, inwestorzy i użytkownicy w latach 1870–1945, tom 1, Muzeum Sopotu 2017 r., s. 36
  3. dr Heinrich Wichman: Kunst und Kunsthandwerk im Hause Basner in Zoppot (Sztuka i Rzemiosło w domu Basnera w Sopocie), Danzig 1925 r., 171 s.
  4. Nieznany dziennik gdańskiego kupca i kolekcjonera. "To skarb"

Oceń: Willa Basnera w Sopocie

Średnia ocena:4.54 Liczba ocen:8