Willa Fryderyka Wilhelma Jüncke w Sopocie


Willa Fryderyka Wilhelma Jüncke, znana również pod nazwą Juenckie, to jedna z wyjątkowych rezydencji, które można znaleźć w malowniczym Sopocie. Usytuowana jest przy ulicy Goyki 1-3, co czyni ją łatwo rozpoznawalnym punktem na mapie tego nadmorskiego miasta.

Ta urokliwa budowla bywa określana różnymi nazwami, takimi jak „dom wiejski” (Landhaus), „zameczek” czy „Dom z wieżą”. Każda z tych nazw odzwierciedla unikalny charakter oraz urok tej lokalizacji, wzbogacając ją o ciekawe konotacje i historyczne znaczenie.

Historia

Inwestorem budowli był Friedrich Wilhelm Jüncke (1842–1897), znany kolekcjoner sztuki, który prowadził handel importowanym winem oraz restaurację znajdującą się w piwnicach Dworu Artusa. Zlecił on architektowi Karlowi Hofackerowi zaprojektowanie kompleksu rezydencjonalnego, którego realizację podjęła firma budowlana Heinricha Prochnowa z Gdańska w latach 1877–1903. Początkowo rezydencja usytuowana była przy ówczesnej ulicy Rickertstraße (dziś ul. Obrońców Westerplatte), jednak później zmieniono jej adres na Schefflerstraße (ob. ul. Goyki 3).

Cały kompleks rezydencyjny składał się z różnych elementów. W skład rezydencji wchodził dom mieszkalny z trzypiętrową wieżyczką, tzw. Domek Myśliwski, a także oficyna z wozownią z 1903 roku. Otaczający willę park o powierzchni dwóch hektarów, znany jako Park Grodowy, był wyposażony w oczko wodne, oranżerię i winiarnię. Nieszczęśliwie, Jüncke zmarł podczas budowy, a jego majątek przeszedł na żonę.

W latach 1922–1936 willa pełniła funkcję rezydencji konsula Danii w Gdańsku Haralda Kocha (1878–1936). Wynajmowano mu 11-pokojowe mieszkanie za kwotę 500 guldenów miesięcznie. W 1942 roku majątek został przekazany spadkobiercom lokalnej komórki NSDAP (Gauschutzamt der NSDAP), a na terenie rezydencji zbudowano bunkier. Po zakończeniu II wojny światowej, od 1946 roku, willa służyła jako żłobek, a od 1957 roku była częścią zasobów mieszkaniowych miasta.

W budynku zachowały się fragmenty malowideł, które są dziełami przedstawicieli tzw. „Szkoły Sopockiej”. W jednym z pomieszczeń na suficie znajduje się malowidło ilustrujące morskie dno – jego lokalizacja umożliwiała, aby dzieło mogło być podziwiane przez leżące na łóżku dziecko. Obecnie zamierza się je wykorzystać jako dekorację wnętrza restauracji.

Rewitalizacja

W latach 2019–2021 władze miasta skoncentrowały się na rewitalizacji willi, w której postanowiono ulokować samorządową instytucję kultury znaną jako Art Inkubator, przyznając jej także osobowość prawną. Od sierpnia 2021 roku prowadzone są intensywne prace mające na celu stworzenie przestrzeni, która będzie sprzyjać artystycznej twórczości.

W przyszłych wnętrzach tego obiektu znajdą się pracownie przeznaczone dla muzyków, malarzy, fotografów oraz grafików. Planuje się także utworzenie niewielkiego studia nagrań i sali konferencyjnej. Dodatkowo w willi ma funkcjonować restauracja, co zwiększy jej atrakcyjność dla odwiedzających.

Odtąd, w budynku zlokalizowanym pod adresem Goyki 1, od stycznia 2022 roku, działa filia Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Józefa Wybickiego w Sopocie, przeznaczona dla dzieci – Miniteka. Otaczający willę park zaplanowano jako przestrzeń na plenerowe ekspozycje rzeźb oraz instalacji artystycznych, co przyczyni się do dalszego wzbogacenia oferty kulturalnej regionu.

Wszystkie te zmiany mają na celu uczynienie obiektu bardziej dostępnym dla turystów, którzy będą mogli zapoznać się z jego historią, zwiedzić wnętrza oraz wjechać na wieżę, aby podziwiać okoliczne widoki.

Przypisy

  1. Goyki 3 Art Inkubator. To był dzień otwarty! - Sopot.pl - Witamy na stronie miejskiej [online], sopot.pl [dostęp 26.04.2024 r.]
  2. Miniteka pod nowym adresem przy Goyki [online], www.sopot.pl [dostęp 04.01.2022 r.]
  3. Małgorzata Buchholz-Todoroska: Dom Wilhelma Jünckego, [w:] Architektura willi i rezydencji sopockich, projektanci, inwestorzy i użytkownicy w latach 1870-1945, tom 1, Muzeum Sopotu 2017, s. 69
  4. Tymoteusz Jankowski: Wieżyczki i wieże nad Sopotem, 30dni z lipca 2015 r.
  5. Art Inkubator coraz bliżej. Otwarcie na przełomie 2019 i 2020 roku
  6. Drugie życie willi przy Goyki
  7. https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=J%C3%9CNCKE_FRIEDRICH_WILHELM

Oceń: Willa Fryderyka Wilhelma Jüncke w Sopocie

Średnia ocena:4.53 Liczba ocen:5