Grzegorz Napierała to uznawany polski artysta malarz, którego życie i twórczość mają głębokie korzenie w Trójmieście. Urodził się 22 października 1956 roku w malowniczym Sopocie, a w chwili obecnej mieszka w Kartuzach, co wpływa na jego artystyczną inspirację.
Jego dzieła odzwierciedlają bogactwo polskiej kultury i natury, a sam artysta aktywnie uczestniczy w życiu lokalnej społeczności, pozostawiając trwały ślad w świecie sztuki.
Życiorys
Grzegorz Napierała przyszedł na świat w Sopocie jako jedyne potomstwo Haliny z domu Szuba i Mariana Napierały. Jego materiałowa linia rodzinna miała ciekawe korzenie – dziadek ze strony matki, Antoni, był właścicielem składu mebli, natomiast babcia ze strony ojca prowadziła cegielnię.
Matka Grzegorza, Halina, urodziła się w 1921 roku i pochodziła z Swarzędza. Była z zawodu modystką, a swoje umiejętności praktykowała w Pniewach, gdzie w sklepie z kapeluszami tworzyła własnoręcznie różnorodne nakrycia głowy. Odeszła z tego świata w 1980 roku i znalazła miejsce spoczynku na sopockim cmentarzu.
Jego ojciec, Marian, przyszedł na świat w 1919 roku w Pniewach, gdzie również prowadził swoje życie. Jako handlowiec pracował w sklepie kolonialnym Juliusa Meinla, austriackiego kupca. Zmarł w 1983 roku, również pochowany w Sopocie.
Początki rodziny Napierała związane były z Pniewami, gdzie rodzice artysty się poznali. Po zakończeniu II wojny światowej zamieszkali razem w Sopocie w poniemieckiej kamienicy przy ul. Bohaterów Monte Cassino 35, na pierwszym piętrze.
Grzegorz uczęszczał do Szkoły Podstawowej nr 7 w Sopocie, gdzie jego wyniki były raczej przeciętne, a jego wychowawczynią była Wiesława Obryk. Niestety, w wieku siedmiu lat jego rodzice postanowili się rozwieść, co dla młodego Napierały było z pewnością trudnym przeżyciem. Mieszkał z matką przy ul. Bohaterów Monte Cassino, podczas gdy jego ojciec związał się z inną kobietą i również prowadził życie w Sopocie, przy Al. Niepodległości.
W okresie młodzieńczym Grzegorz pasjonował się tenisem ziemnym i grał w Sopockim Klubie Tenisowym, osiągając sukcesy, w tym dotarcie do ćwierćfinału Mistrzostw Polski Juniorów. Poza tym, przed osiągnięciem pełnoletniości, interesował się także pirotechniką.
Ukończył Technikum Przemysłu Spożywczego i Chemicznego w Gdańsku, otrzymując świadectwo maturalne z przeciętnymi wynikami. Następnie podjął studia w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Pięknych w Gdańsku na Wydziale Malarstwa i Grafiki, gdzie w 1982 roku uzyskał dyplom w pracowni prof. Kazimierza Śramkiewicza. Po zakończeniu edukacji przez rok pracował jako pracownik techniczny na tej samej uczelni, otrzymując stypendium Ministra Kultury i Sztuki.
W okresie studiów, będąc na II roku, ożenił się z malarką Idą Łotocką. Para doczekała się córki Juli, która przyszła na świat tuż po tragicznej śmierci matki Haliny. Niestety, rozwód miał miejsce w piątym roku studiów.
Na końcu lat osiemdziesiątych Grzegorz osiedlił się w Kartuzach, gdzie pełnił funkcję kierownika Klubu „Energetyka” przy zakładzie „Energa”. Jego działalność zawierała organizowanie wystaw malarskich przez krótki czas. Pracował także w Muzeum Kaszubskim w Kartuzach, gdzie pełnił rolę starszego asystenta muzealnego, oprowadzając wycieczki. W latach 1998−2000 nauczał plastyki w Szkole Podstawowej nr 2, a od tego czasu przeszedł na rentę.
Bardzo emocjonalnym momentem w jego życiu był ślub z Władysławą z domu Miotke, primo voto Olszewską, do którego doszło w 2016 roku. Warto wspomnieć, że jego wujkiem był Włodzimierz Łajming, znany artysta-malarz i emerytowany profesor Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, mąż siostry matki Napierały.
W ciągu swojego życia Grzegorz miał zaszczyt zaprzyjaźnić się z Stanisławem Zielińskim, poetą i animatorem kultury, niestety zmarłym w Kartuzach w 2013 roku.
Twórczość
Twórczość Grzegorza Napierały jest doceniana zarówno przez kolekcjonerów, jak i instytucje kultury. Jego prace znajdują się w wielu kolekcjach prywatnych, a także w zasobach m.in. Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, Biblioteki Narodowej w Warszawie, Muzeum Narodowym w Gdańsku oraz Muzeum Kaszubskiego im. F. Tredera w Kartuzach. Łącznie artysta stworzył około 150 dzieł.
W latach 80. Napierała uczestniczył w plenerach malarskich, które odbywały się w takich miejscach jak Jastrzębia Góra, Białowieża oraz Olsztynek, gdzie brał udział w plenerze „Grunwald”. Uczestniczył także w wystawach krajowych i zagranicznych, gdzie prezentował swoje prace, w tym m.in. w Finlandii i RFN.
W 1983 roku dwie jego kompozycje znalazły się na wystawie zorganizowanej dla uczczenia 700-lecia Sopotu. To wydarzenie miało miejsce w Galerii Sztuki Biura Wystaw Artystycznych (BWA) w Sopocie i zrealizowane zostało przy współpracy z Muzeum Narodowym w Gdańsku oraz Wydziałem Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego w Sopocie. W wyniku tej wystawy powstał album pt. „Malarze i rzeźbiarze sopoccy 1945-1983”, w którym znalazły się reprodukcje jego dzieł, takich jak „Sztandar Pułki I” – dzieło, które niestety zostało skradzione i jest obecnie nadal poszukiwane, oraz „Pejzaż ze wstęgą I”.
W latach 90. organizowane były trzy wernisaże twórczości Napierały w Czytelni kartuskiej Biblioteki. W 2013 roku artysta zaprezentował również rysunki tuszem mieszkańcom Kartuz.
W 2016 roku Grzegorz Napierała został uhonorowany statuetką 5-lecia Klubu Literatury i Sztuki im. Grażyny Pytki w Kartuzach. Z kolei w 2017 roku odbyła się wystawa jego prac z przeszłości w ramach pierwszej odsłony I Kartuskiego Pleneru Artystycznego, gdzie współpracował z rzeźbiarzem Zenonem Sapałą. W tym samym roku artysta otrzymał Stypendium Kulturalne Gminy Kartuzy, które miało na celu wsparcie go w tworzeniu obrazu przedstawiającego kartuską Kolegiatę.
Nie można zapomnieć, że Napierała od wielu lat jest również autorem afiszy promujących wystawy, które odbywają się w Galerii Refektarz w Kartuzach. Jego działalność wspiera Piotr Smoliński, wielki admirator jego twórczości i prowadzący Klub Literatury i Sztuki im. Grażyny Pytki w kartuskiej bibliotece, od 2011 roku.
Obrazy Napierały charakteryzują się zarówno abstrakcyjnymi, jak i półabstrakcyjnymi przedstawieniami martwej natury oraz ludzkich twarzy. Artysta z pasją tworzył również półabstrakcyjne pejzaże, preferując badanie figur geometrycznych. Jego najczęściej stosowanym medium malarskim było olej na płótnie, a niektóre z jego prac osiągały znaczne rozmiary, przyciągając uwagę swą charakterystyczną nutą nostalgi i smutku.
Obecnie Grzegorz Napierała maluje rzadziej i w większej mierze zrezygnował z tworzenia dużych dzieł, koncentrując się na mniejszych formach.
Przypisy
- a b c Grzegorz Napierała wystawił rysunki [online], expresskaszubski.pl [dostęp 28.11.2019 r.]
- Wystawa Grzegorza Napierały "W kręgu fikusa" – Biblioteka Kartuzy [online], biblioteka.kartuzy.pl [dostęp 28.11.2019 r.]
- Kartuzy. 5-lecie Klubu Literatury i Sztuki im. Grażyny Pytki [online], Kartuzy.info, 21.02.2016 r. [dostęp 28.11.2019 r.]
- Na Rynku trwa I Kartuski Plener Artystyczny [online], Kartuzy.info, 03.06.2017 r. [dostęp 28.11.2019 r.]
- a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v PiotrP. Smoliński PiotrP., Grzegorz Napierała. Folder wystawy twórczości na Dworcu w Kartuzach, folder dostępny w zbiorach Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej im. J. Żurakowskiego w Kartuzach, 2019 r.
- KrystynaK. Fabijańska-Przybytko KrystynaK. (red.), Malarze i rzeźbiarze sopoccy 1945-1983, 1983 r.
- Kroniki Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej im. J. Żurakowskiego w Kartuzach, dostęp w MiPBP, 1945–2019 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Klaus Kinski | Andrzej Chrzanowski (aktor) | Michał Juszczakiewicz | Jacek Tylicki | Mirosław Michalski (1955–2022) | Joanna Wizmur | Jacek Godek | Andrzej Dudziński | Krzysztof Bartoszewicz | Ewa Ignaczak | Joanna Zastróżna | Antoni Pawlak | Maciej Gąsiorek | Winfried Glatzeder | Bogusław Dawidow | Bogusław Nieznalski | Wojciech Lisicki | Małgorzata Malinowska | Magdalena Kunicka-Paszkiewicz | Anna Bem-BoruckaOceń: Grzegorz Napierała