Maciej Świeszewski, którego data urodzenia to 27 czerwca 1950 roku, jest znaczącą postacią w polskiej sztuce, związany z Sopotem, gdzie przyszedł na świat. Jako malarz i rysownik, swoje życie artystyczne poświęcił tworzeniu dzieł, które zyskały uznanie na krajowej i międzynarodowej scenie artystycznej.
Obecnie, Maciej Świeszewski pełni również rolę profesora na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, gdzie dzieli się swoją wiedzą i doświadczeniem z młodymi artystami, inspirując ich do odkrywania własnego stylu oraz talentów.
Życiorys
Studiował na Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych, znanej dzisiaj jako Akademia Sztuk Pięknych, w Gdańsku, gdzie uzyskał dyplom w 1976 roku w Pracowni Malarstwa prowadzonej przez Jacka Żuławskiego. W latach 1990–1993 pełnił funkcję dziekana Wydziału Malarstwa i Grafiki na swojej macierzystej uczelni. Tytuł profesora został mu nadany w 1994 roku. W ciągu ostatnich trzech dekad jego pracownia dyplomująca przyciągnęła setki artystów, wśród których znajduje się Ewa Juszkiewicz.
W okresie od 1997 do 1998 roku pełnił rolę zastępcy redaktora naczelnego pisma „Projekt”. Z kolei w latach 2003-2004 sprawował stanowisko prezesa Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, a także był aktywnym członkiem rady programowej Zachęty w Warszawie. W 2004 roku został powołany do rady programowej Instytutu Adama Mickiewicza. W latach 2004-2005 kierował grupą studentów odpowiedzialnych za aranżację wnętrz Kliniki Pediatrii, Hematologii i Onkologii w UCK w Gdańsku, która została sfinansowana przez Fundację „Porozumienie bez barier” pod patronatem ówczesnej pierwszej damy, Jolanty Kwaśniewskiej. Obecnie sprawuje funkcję kierownika Katedry Malarstwa w gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych oraz wiceprezesa Fundacji im. Daniela Chodowieckiego, którą założył Günter Grass w 1992 roku, a która działa przy Akademie der Künste w Berlinie. Ponadto, jest jednym z inicjatorów konkursu Artystyczna Podróż Hestii.
Prywatnie jest mężem Ewy Iżyckiej-Świeszewskiej oraz ojcem dwóch synów, Aleksandra i Daniela.
Twórczość
21 marca 2016 roku na gdańskim lotnisku odbyła się uroczystość odsłonięcia jego dzieła pt. Ostatnia Wieczerza, na którym uwiecznione zostały postacie związane z kulturą i sztuką Gdańska. W grupie tych postaci znaleźli się m.in. pisarze Stefan Chwin oraz Paweł Huelle, a także profesor Jerzy Limon, twórca Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego. Obraz był inspiracją dla książki Ostatnia Wieczerza autorstwa Pawła Huelle, a w 2022 roku tygodnik „Polityka” uznał go za jedno z dziesięciu najważniejszych dzieł sztuki minionego trzydziestolecia.
Malarstwo Świeszewskiego charakteryzuje się surrealistycznym, czasami mrocznym klimatem. Artysta sam określa swoją sztukę jako „paranoję współczesności”. W jego twórczości można dostrzec wpływy takich artystów jak Witkacy, Bronisław Wojciech Linke oraz Tadeusz Kantor. Ostatni z wymienionych artystów zainspirował go do stworzenia dzieła Umarła Klasa w 1989 roku, które w 2021 roku zostało zaprezentowane w Ośrodku Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka.
W 2021 roku stworzył obraz Lech, przedstawiający głowę Lecha Wałęsy na tle flagi Polski. Tak jak sam artysta określił, była to „artystyczna forma protestu przeciwko niszczeniu symboli”. Dzieło w 2022 roku trafiło do zbiorów Muzeum Gdańska.
Wystawy
Maciej Świeszewski jest artystą, którego dorobek jest niezwykle bogaty i obejmuje liczne wystawy zarówno w Polsce, jak i za granicą. Już w 1976 roku zrealizował indywidualną wystawę malarstwa, rysunku oraz grafiki w Gdyni, a w tym samym roku zdobył również nagrodę podczas Festiwalu Współczesnego Malarstwa Polskiego w Szczecinie.
W kolejnych latach artysta brał udział w wielu prestiżowych wydarzeniach. W 1977 roku wystawiał swoje prace na Biennale Sztuki Gdańskiej, gdzie otrzymał medal, a także zdobył wyróżnienie w Ogólnopolskim Konkursie na Obraz im. Spychalskiego. Jego aktywność na rynku sztuki kontynuowana była poprzez liczne wystawy, takie jak Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”, która przyczyniła się do popularyzacji jego twórczości.
W latach 80. artysta zyskał ogromne uznanie, zarówno w kraju, jak i za granicą. Wystawy w prestiżowych miastach, takich jak Londyn czy Paryż, przyczyniły się do umocnienia jego pozycji na arenie międzynarodowej. W 1984 roku uczestniczył w wystawie z okazji 70-lecia Sopotu, a w 1986 roku zrealizował indywidualną wystawę w Gdańskim Kantorze Sztuki.
Przez lata Świeszewski brał udział w bardzo różnorodnych wystawach, które prezentowały nie tylko jego prace, ale także dokonania polskich artystów współczesnych. Z każdym wydarzeniem jego dorobek artystyczny się poszerzał, co zaowocowało uznaniem i licznymi nagrodami. Jego prace były wystawiane w takich krajach jak Niemcy, Dania, Stany Zjednoczone czy Szwecja.
Artysta kontynuuje swoją karierę do dnia dzisiejszego, biorąc udział w ważnych projektach oraz wystawach zarówno w kraju, jak i za granicą, co potwierdza jego nieustającą chęć eksploracji i manifestacji poprzez sztukę.
Odznaczenia
Maciej Świeszewski zdobył liczne wyróżnienia za swoje osiągnięcia w dziedzinie kultury.
- srebrny medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” przyznany 8 grudnia 2020 roku,
- medal św. Wojciecha, który otrzymał w 2012 roku.
Nagrody i wyróżnienia
Artysta Maciej Świeszewski został uhonorowany licznymi nagrodami i wyróżnieniami, które świadczą o jego wybitnych osiągnięciach w dziedzinie kultury i sztuki. Oto niektóre z renomowanych nagród, które otrzymał w ciągu swojej kariery:
- Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury za całokształt pracy artystycznej (2003),
- Nagroda Artystyczna Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki (2004),
- Nagroda im. Kazimierza Ostrowskiego (2006),
- Nagroda Totus Tuus (2006),
- Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury za liczne obrazy, rysunki, grafiki i akwarele, za wielką pasję do książek i podróży oraz z okazji jubileuszu 40-lecia pracy artystycznej i dydaktycznej (2015),
- Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury z okazji jubileuszu 40-lecia pracy twórczej (2016),
- Wielka Pomorska Nagroda Artystyczna za całokształt twórczości artystycznej (2019).
Przypisy
- a b c ŚWIESZEWSKI MACIEJ, profesor Akademii Sztuk Pięknych – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 07.11.2024 r.]
- Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 07.11.2024 r.]
- Laureaci medalu św. Wojciecha [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 07.11.2024 r.]
- a b c Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 07.11.2024 r.]
- Biografia — Maciej Świeszewski [online], swieszewski.com [dostęp 24.04.2024 r.]
- Wystawa "Wpół do jutra" — Maciej Świeszewski [online], swieszewski.com [dostęp 24.04.2024 r.]
- Podróż z wędką [online], www.polityka.pl, 2022 [dostęp 14.10.2022 r.]
- Daniel Chodowiecki Foundation [online], www.adk.de [dostęp 27.01.2022 r.]
- „Lech”. Nowy dar dla Muzeum Gdańska [online], media.muzeumgdansk.pl [dostęp 23.03.2022 r.]
- Ostatnia Wieczerza [online], Maciej Świeszewski [dostęp 28.01.2022 r.]
- Maciej Świeszewski [online], Zbrojownia Sztuki [dostęp 24.01.2022 r.]
- Prof. Maciej Świeszewski nagrodzony za całokształt twórczości [online], Zbrojownia Sztuki [dostęp 14.01.2021 r.]
- PiotrP. Sarzyński PiotrP., Dzieła zebrane, [w:] Niezbędnik Inteligenta 30 lat Paszportów POLITYKI, 2022, s. 74.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Igor Michalski | Irena Albrecht | Tadeusz Chyła | Dariusz Miłkowski | Mariola Brillowska | Roman Timofiejuk | Grażyna Bielska | Maria Mielnikow-Krawczyk | Anna Czekanowicz | Wojciech Staroniewicz | Stanisław Wawrykiewicz | Henryk Cześnik | Ewa Ignaczak | Krzysztof Bartoszewicz | Andrzej Dudziński | Jacek Godek | Joanna Wizmur | Mirosław Michalski (1955–2022) | Jacek Tylicki | Michał JuszczakiewiczOceń: Maciej Świeszewski